Jak ćwiczenia wpływają na mózg?

Czy marzysz o lepszej koncentracji, szybszym myśleniu i większej kreatywności? Odpowiedź może być prostsza, niż się wydaje: regularne ćwiczenia fizyczne. Badania naukowe coraz częściej potwierdzają, że aktywność fizyczna, w tym szczególnie bieganie, ma pozytywny wpływ na funkcje poznawcze mózgu. Poprawa pamięci, lepsza zdolność uczenia się i zwiększona neuroplastyczność to tylko niektóre z korzyści, jakie płyną z regularnych ćwiczeń. W tym artykule przyjrzymy się, jak bieganie może wspierać rozwój intelektualny i dlaczego warto uczynić je stałym elementem swojego życia.

Badania wskazują na pozytywny wpływ ruchu na mózg

1. Regularne ćwiczenia aerobowe zwiększają objętość istoty szarej w różnych obszarach mózgu, szczególnie tych związanych z przetwarzaniem pamięci, kontrolą poznawczą, funkcją motoryczną i nagrodą. Do znaczących obszarów należą kora przedczołowa, jądro ogoniaste i hipokamp[3].

2. Ćwiczenia wspierają również wzrost włókien istoty białej, takich jak te w przednim ciele modzelowatym, które zwykle kurczą się z wiekiem[3].

3. Aktywność fizyczna wspiera neurogenezę, stymulując wzrost nowych neuronów, szczególnie w hipokampie, który jest kluczowy dla pamięci i uczenia się[2][5].

4. Ćwiczenia poprawiają różne funkcje poznawcze, w tym kontrolę uwagi, kontrolę hamowania, elastyczność poznawczą, pamięć roboczą, pamięć deklaratywną, pamięć przestrzenną i szybkość przetwarzania informacji[3].

5. Ćwiczenia aerobowe mają zarówno krótkoterminowy, jak i długoterminowy wpływ na nastrój, promując pozytywne uczucia, redukując negatywne i zmniejszając biologiczną reakcję na ostry stres psychologiczny. Mogą również poprawić samoocenę i ogólne samopoczucie, w tym wzorce snu[4].

6. Ćwiczenia wykazują łagodzenie objawów dużej depresji, lęku i zespołu nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD). Pomagają również w leczeniu i zapobieganiu uzależnieniom, poprzez przebudowę systemu nagrody w mózgu, zwiększenie poziomu dopaminy i poprawę dostępności receptorów dopaminy[3][4].

7. Ćwiczenia wspierają neuroplastyczność, zdolność mózgu do reorganizacji poprzez tworzenie nowych połączeń nerwowych. Jest to kluczowe dla uczenia się, pamięci i regeneracji po urazach mózgu[5].

8. Aktywność fizyczna zwiększa syntezę i uwalnianie czynników neurotroficznych, takich jak neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego (BDNF), które wspierają przeżycie, wzrost i różnicowanie neuronów[2][5].

9. Regularne ćwiczenia mogą spowolnić związany z wiekiem spadek poznawczy i chronić przed chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak choroba Alzheimera i Parkinsona[3][6].

10. Ćwiczenia zmniejszają podatność mózgu na stres i lęk poprzez wzmacnianie połączeń nerwowych w obszarach, które zmniejszają lęk, oraz modyfikowanie domyślnego stanu układu nerwowego, aby był mniej podatny na reakcje walki, ucieczki lub przerażenia[4][5].

11. Ćwiczenia wywołują znaczne zmiany biochemiczne, w tym uwalnianie neuroprzekaźników i czynników neurotroficznych, które przyczyniają się do neurogenezy, angiogenezy i neuroplastyczności[2][3].

12. Regularna aktywność fizyczna zmniejsza stany zapalne i insulinooporność, co korzystnie wpływa na zdrowie mózgu i funkcje poznawcze[6].

Ćwiczenia fizyczne wywołują różnorodne zmiany neurobiologiczne, które poprawiają strukturę mózgu, jego funkcjonowanie i zdolności poznawcze, jednocześnie zapewniając ochronę przed zaburzeniami zdrowia psychicznego i spadkiem poznawczym. 

Dlatego też poza odstawieniem smartfona, warto wybrać się nawet na krótki spacer.

Źródła

[2] https://karger.com/nps/article/68/1/1/233528/Neuroscience-of-Exercise-From-Neurobiology

[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4410170/

[4] https://greatergood.berkeley.edu/article/item/five_surprising_ways_exercise_changes_your_brain

[5] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16648603/

[6] https://www.health.harvard.edu/blog/regular-exercise-changes-brain-improve-memory-thinking-skills-201404097110